Vallen tijdens het doen van privéboodschappen; werkgever aansprakelijk?

Aansprakelijkheid van werkgevers voor ongevallen op de werkvloer wordt relatief snel aangenomen. Een werkgever heeft namelijk een zorgplicht voor de veiligheid op het werk en dient te voorkomen dat een werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. Maar wat als een werknemer valt buiten werktijd en daardoor schade lijdt? Daarover heeft het hof Den Haaf in een recente uitspraak geoordeeld.

De casus

In deze zaak ging het om een werkneemster van Aldi die ná afronding van haar werkzaamheden en ná sluitingstijd van de winkel nog wat privéboodschappen heeft gedaan. Zij is uitgegleden over de vloer die zij kort daarvoor had gedweild, kwam ten val en heeft onder andere rug- en nekletsel opgelopen. De werkneemster heeft Aldi aansprakelijk gesteld. De verzekeraar van Aldi heeft een toedrachtonderzoek laten uitvoeren en heeft aangegeven dat het ongeval buiten werktijd heeft plaatsgevonden. Aldi heeft de aansprakelijkheid afgewezen. De kantonrechter heeft (in deelgeschil) geoordeeld dat het ongeval de werkneemster niet is overkomen in de uitoefening van haar werkzaamheden, er geen sprake is van een schending van de zorgplicht, noch van een gebrekkige opstal of van een onrechtmatige daad. Volgens de kantonrechter kan Aldi niets worden verweten; er is (slechts) sprake geweest van een ongelukkige samenloop van omstandigheden en dus is Aldi niet aansprakelijk.

Oordeel hof

In hoger beroep oordeelt het hof dat Aldi wel degelijk aansprakelijk is. Vooropgesteld wordt dat zowel het begrip ‘werkzaamheden’ als het begrip ‘werkplek’ ruim moet worden opgevat. Verder bepaalt artikel 3.2. van het Arbobesluit dat arbeidsplaatsen veilig toegankelijk moeten zijn en veilig (moeten) kunnen worden verlaten. Ook als ervan uit wordt gegaan dat de werkneemster ná afronding van haar werkzaamheden en ná sluitingstijd boodschappen heeft gedaan, dan heeft te gelden dat zij die boodschappen op haar werkplek heeft gedaan. Zij heeft dit in ieder geval gedaan voordat zij de winkel (en dus haar werkplek) heeft verlaten.

Volgens het hof staan de handelingen van de werkneemster zo nauw in relatie tot haar dienstverband en de uitoefening van haar werkzaamheden op de werkplek, dat het ongeval dat haar is overkomen dient te worden aangemerkt als een ongeval in de uitoefening van haar werkzaamheden. Aldi is dan in principe aansprakelijk voor de schade die voortvloeit uit het ongeval, tenzij Aldi kan aantonen dat zij haar zorgplicht is nagekomen. Op haar rust de bewijslast van de toedracht van het ongeval, alsmede op het antwoord van de vraag of zij haar verplichtingen in het kader van de veiligheid is nagekomen.

Voor wat betreft de exacte toedracht van het ongeval is het hof van oordeel dat deze onvoldoende vast komen te staan. De getuigenverklaringen wijken van elkaar af en de toedracht kan ook niet op een andere manier worden vastgesteld. Aldi heeft geen onderzoek verricht naar de werkomstandigheden van de werkneemster, de handelingen die zij verrichte en de mogelijke oorzaak van het ongeval. Ook uit het toedrachtonderzoek van de verzekeraar blijken de feitelijke omstandigheden van het ongeval onvoldoende.

Volgens het hof heeft Aldi bovendien niet bewezen dat zij toereikende maatregelen heeft genomen die zien op de aard van het ongeval. Het is niet aannemelijk dat de vloer van de winkel slip- of valgevaar beperkende kenmerken bevat. Er stond geen waarschuwingsbord, er zijn geen speciale schoenen verstrekt en er is  door Aldi geen Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) overgelegd waaruit blijkt welke veiligheids- en omgevingsrisico’s er in de winkel zijn ten aanzien van valgevaar. Evenmin is er een plan van aanpak opgesteld.  Het Hof concludeert dan ook dat Aldi niet aan haar zorgplicht heeft voldaan en verklaart voor recht dat Aldi aansprakelijk is voor de door de werkneemster geleden en nog te lijden schade.

Conclusie

De zorgplicht van een werkgever reikt ver. Hoewel het voorkomen van een ongeval niet altijd mogelijk is, dient een werkgever de geldende (veiligheids-) voorschriften in acht te nemen en zo veel als mogelijk te voorkomen dat een werknemer schade lijdt. Ook ná het afronden van de werkzaamheden.

Wil je meer informatie over dit onderwerp of heb je andere vragen, dan kan je uiteraard vrijblijvend contact met ons opnemen. 

Wijsheid van Nu?

Periodiek op de hoogte worden gehouden van arbeidsrechtelijke actualiteiten en andere 'Wijsheden van Nu', schrijf je dan hier in voor onze nieuwsbrief.