Vakken vullen in de supermarkt, fruit plukken bij de lokale boer of afwassen in de horeca: allemaal populaire bij- of vakantiebaantjes onder jongeren. Als werkgever is het goed om je te realiseren dat deze minderjarige werknemers op bepaalde vlakken een bijzondere positie hebben in het arbeidsrecht.
In 2023 had maar liefst 90% van de 17-jarigen een bijbaantje of eerder een bijbaantje gehad.[1] Bij veel bedrijven is het dus heel gebruikelijk om met minderjarige werknemers[2] te werken.
Tot 13 jaar mogen jongeren in het geheel niet werken, met uitzondering van een eventuele ontheffing die kan worden aangevraagd voor cultureel werk. Jongeren van 13 of 14 jaar mogen lichte werkzaamheden en klusjes doen, zoals oppassen bij familie of het plukken van fruit. Een 15-jarige mag al net wat meer doen. Denk daarbij aan het bezorgen van reclamefolders of vakken vullen in de supermarkt. Een 16- of 17-jarige mag bijna al het werk doen dat een volwassene ook mag doen. Er bestaan een aantal uitzonderingen voor gevaarlijk werk, zoals werken met wilde dieren of giftige stoffen.
Als eenmaal is vastgesteld dat een minderjarige werknemer bepaald werk mag doen, is van belang om na te gaan of er ook een arbeidsovereenkomst kan worden gesloten met deze minderjarige. Een minderjarige (van 16 of 17 jaar) is – net zoals een volwassene – bekwaam om een arbeidsovereenkomst aan te gaan. Een minderjarige (onder de 16 jaar) kan alleen een arbeidsovereenkomst aangaan met toestemming van een wettelijk vertegenwoordiger, zoals een ouder. Als deze toestemming ontbreekt en de minderjarige werknemer (onder de 16 jaar) vervolgens vier weken lang arbeid heeft verricht, zonder dat de wettelijk vertegenwoordiger een beroep doet op de onbekwaamheid van de minderjarige werknemer, wordt de werknemer geacht deze toestemming voor het aangaan van de arbeidsovereenkomst te hebben verkregen.
Voor werknemers onder de 21 jaar geldt een afwijkend minimumuurloon. Zo is per 1 januari 2024 het wettelijk minimumloon voor een 15-jarige € 3,98 per uur en voor een 18-jarige € 6,64 per uur terwijl een 21-jarige recht heeft op een aanmerkelijk hoger minimumloon van € 13,27 uur.[3] Voor jongeren van 13 en 14 jaar geldt geen wettelijk minimumloon.
Een concurrentie- of relatiebeding kan alleen worden aangegaan met een meerderjarige werknemer, dus boven de 18 jaar. Indien een concurrentie- of relatiebeding wordt aangegaan met een minderjarige werknemer is het beding niet geldig. Een dergelijk beding wordt ook niet geldig op het moment dat de werknemer de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt.
Er is geen transitievergoeding verschuldigd aan de minderjarige werknemer, indien het eindigen of niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst plaatsvindt vóór de dag waarop de werknemer de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt én de gemiddelde omvang van de door hem verrichte arbeid maximaal twaalf uur per week was.
Daarnaast geldt dat voor de berekening van de transitievergoeding ook de maanden waarin de minderjarige werknemer heeft gewerkt (én ten hoogste 12 uur per week arbeid verrichtte) buiten beschouwing moeten worden gelaten. Als een werknemer op 16-jarige leeftijd bij een werkgever start (op basis van een 10-urige werkweek) en tot 22-jarige leeftijd blijft werken (op basis van een 10-urige werkweek), dan tellen de maanden die hij vóór zijn 18e verjaardag heeft gewerkt dus niet mee.
Voor de minderjarige werknemer gelden dus best wel wat bijzondere regels. Mocht je hierover vragen hebben, aarzel dan niet om even contact met een van onze advocaten op te nemen. Wij denken graag met je mee.
[1] Bron: CBS.
[2] Werknemers die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt.
[3] Let op: deze minimumuurlonen gelden op het moment van schrijven van deze blog. Voor een actueel overzicht van de wettelijke minimumuurlonen verwijzen wij naar de websites van het UWV en de Rijksoverheid.
© 2024 Advocaten van Nu