Alle platformwerkers automatisch een arbeidsovereenkomst?

Voorstel op hoofdlijnen

Onder bepaalde voorwaarden zullen platformwerkers worden aangemerkt als (1) werknemer. Daarnaast biedt de richtlijn (2) alle platformwerkers bescherming tegen volledig automatische besluitvorming van het algortime. Ten slotte regelt het voorstel (3) dat lidstaten meer informatie en transparantie van platformen kunnen eisen.

Ad 1. Werknemer?

Het voorstel voorziet in een aantal criteria aan de hand waarvan bepaald kan worden of sprake is van een arbeidsovereenkomst. Wanneer het platform aan ten minste 2 (van onderstaande 5) criteria voldoet, wordt het vermoed een werkgever te zijn. Partijen worden vervolgens nog wel in de gelegenheid gesteld om tegenbewijs te leveren.

Criteria

1. of het platform de beloning, of de bovengrens daarvan bepaalt;
2. of het platform regels kan stellen met betrekking tot kleding  en/of gedrag ten opzichte van de ontvanger;
3. of het platform de werktijden bepaalt;
4. of het platform toezicht houdt op de uitvoering van de (kwaliteit van de) werkzaamheden; en
5. of het platform met concurrentie- en relatiebedingen de vrijheid van de werkers inperkt.

Bedoeling van partijen?

Van belang om te vermelden is dat de bedoeling van partijen bij de beoordeling van de werkrelatie geen rol speelt. Ook de contractuele afspraken zijn niet van doorslaggevend belang. Het gaat bij toepassing van de criteria uitsluitend om de manier waarop feitelijk uitvoering wordt gegeven aan de werkrelatie. Dat is iets anders dan momenteel in Nederland de werkrelatie nog wordt beoordeeld.

Ad 2. Automatische besluitvorming van/door een algoritme

Digitale platformen maken heel veel gebruik van algoritmes (vaak niet voor niets ‘black boxes’ genoemd) die nogal bepalend kunnen zijn. Het voorstel moet alle platformwerkers daartegen beter gaan beschermen. Zo krijgen straks alle werkers de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen bepaalde beslissingen die automatisch zijn gegenereerd, als het aan de EU Commissie ligt. Ook wordt geregeld dat er hoe dan ook iets van menselijk toezicht bij de besluitvorming betrokken moet zijn.

Ad. 3 Informatie en transparantie

Niet alleen de werkers, maar ook de diverse overheden hebben momenteel weinig zicht en grip op platformen die bovendien geregeld internationaal opereren.  Naleving van wettelijke plichten is daardoor lastig te controleren.  Het voorstel van de Commissie moet ook hier verbetering in brengen door platformen onder meer bepaalde informatieverplichtingen op te leggen.

Goedkeuring

Het voorstel moet nog moet worden goedgekeurd en de lidstaten krijgen daarna nog 2 jr. de tijd voor implementatie in nationale wetgeving. We houden je op de hoogte van relevante ontwikkelingen. Houd onze website daarom in de gaten.